Ryzyko kardiometaboliczne: uważaj na swój brzuch!
Bardziej niż nadwaga czy otyłość, "duży brzuch" jest odpowiedzialny za nieprawidłowości metaboliczne, które są czynnikami ryzyka chorób kardiometabolicznych. Aby zapobiec temu ryzyku, uważaj na swoją talię, a w razie potrzeby skonsultuj się z lekarzem!
Jak wiemy, otyłość ma wielorakie konsekwencje dla naszego zdrowia. Jednak nadwaga sama w sobie nie jest czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Nagromadzenie tłuszczu w górnej części ciała jest bardziej niebezpieczne dla naszych tętnic niż "harmonijnie" rozłożona nadwaga.
Co to jest tłuszcz trzewny?
Duży brzuch" jest wynikiem nagromadzenia się tkanki tłuszczowej wokół narządów jamy brzusznej, takich jak wątroba. Jest to tzw. tłuszcz trzewny. Kiedy spożycie kalorii przekracza wydatek energetyczny, organizm magazynuje te kalorie w podskórnej tkance tłuszczowej. To buduje rezerwy. Ta podskórna tkanka tłuszczowa nie stanowi sama w sobie ryzyka kardiometabolicznego. Kiedy jednak nie może już wchłaniać tłuszczu, zalega w trzewiach i wdziera się do mięśni, serca i wątroby, co jest niebezpieczne dla zdrowia. Stres i alkohol również odgrywają ważną rolę: stymulują wydzielanie kortyzolu, hormonu, który indukuje gromadzenie się trzewnej tkanki tłuszczowej.
Wreszcie, nie wszyscy jesteśmy równi, jeśli chodzi o rozmieszczenie tkanki tłuszczowej: podczas gdy
- kobiety mają tendencję do gromadzenia tłuszczu na biodrach,
- mężczyźni mają predyspozycje do odkładania go na brzuchu.
Duży brzuch może być przyczyną dysfunkcji kardiometabolicznych
Ogólne ryzyko kardiometaboliczne określa ryzyko rozwoju choroby sercowo-naczyniowej i/lub cukrzycy typu 2. To ogólne ryzyko uwzględnia klasyczne czynniki ryzyka, takie jak wiek, płeć, wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom złego cholesterolu LDL i palenie tytoniu, a także czynniki ryzyka związane z otyłością brzuszną.
Tłuszcz brzuszny nie jest nieaktywny. Wydziela substancje, które są potencjalnie toksyczne dla organizmu. Tłuszcz brzuszny jest najbardziej wiarygodnym czynnikiem zwiastującym wystąpienie zespołu metabolicznego ze wszystkimi jego składowymi czynnikami ryzyka. Nadmierne nagromadzenie trzewnej tkanki tłuszczowej prowadzi do zmian metabolicznych, w tym
- obniżenia poziomu dobrego cholesterolu HDL,
- wysokiego ciśnienia krwi,
- choroby niedokrwiennej serca
- miażdżycy
- nagromadzenia trójglicerydów i zwiększonego stanu zapalnego w organizmie (mierzonego białkiem C-reaktywnym, CRP).
Wszystkie te nieprawidłowości metaboliczne składają się na zespół metaboliczny, którego najczęstszą postacią jest otyłość brzuszna.
Dwukrotnie większe ryzyko chorób układu krążenia
W połączeniu z tradycyjnymi czynnikami ryzyka, zespół metaboliczny podwaja ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia:
- udarów,
- zawałów serca,
- demencji.
Tłuszcz trzewny jest również przyczyną insulinooporności, która leży u podstaw cukrzycy: narządy gorzej reagują na insulinę i/lub przestaje ona działać. Ogniwem, który łączy insulinooporność z tkanką tłuszczową są wolne kwasy tłuszczowe, których źródłem jest głównie tkanka tłuszczowa trzewna a w mniejszym stopniu tkanka podskórna. Ich nadmierna ilość powoduje uwolnienie wolnych kwasów tłuszczowych do krwiobiegu. Dla porównania bardzo duży obwód w talii jest cztery razy bardziej indukcyjny dla cukrzycy, niż gdy jedno z dwojga rodziców jest diabetykiem. Insulinooporność jako konsekwencja otyłości trzewnej w szczególny sposób dotyczy osób starszych, a zwłaszcza kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Cechą charakterystyczną otyłości rozwijającej się w starszym wieku jest gromadzenie się tłuszczu wewnątrz jamy brzusznej, czyli otyłość trzewna. Jeśli posiadasz problemy z nadwagą, umów się na konsultacje online ze specjalistą.